نمایشگاه؛ مرغی که هم در عزا سر میبرند و هم در عروسی

باز هم بهار دیگری از راه رسید و صفحه جدیدی بر دفتر تاریخ سرزمین مان ایران، ورق خورد. اینبار هم مانند چهار میلیون سال گذشته زمین به دور خورشید چرخی زد و انسان هایی که نوروز، سرآغاز سال جدید برای ایشان است، سال گذشته را گذراندند و سال نو را جشن گرفتند.

اما در پایان سال 1398 نه مانند سال های قبل به خرید عید رفتیم و نه هنگام تحویل سال یکدیگر را بوسیدیم. نه عید دیدنی را به عنوان یک رسم دیرین به جا آوردیم و نه در ترافیک شب عید گیر افتادیم. امسال میزبان یک مهمان بودیم و آن هم ویروسی بود از شرق دور و آنقدر که کلمه ویروس کرونا را تکرار کردیم و یا از یکدیگر شنیدیم؛ کلمه سال نو مبارک را نگفتیم و نشنیدیم. اینکه این بیماری تازه از راه رسیده، برای ما تهدید است یا فرصت، نعمت است یا محنت را بسیاری برای مان بیان کرده اند و خودمان نیز در دوران طولانی قرنطینه و خانه نشینی مان به آن پرداخته ایم. اما چشم انداز صنعت نمایشگاهی ایران در دوران پساکرونا در آخرین سال قرن 14 هجری شمسی، چگونه است؟

بسیاری از مشاغل در سراسر دنیا با حضور ویروسی به نام کرونا دچار بحران گردیدند و بسیاری دیگر هم مورد تهدید واقع شدند. شاید تمامی مشاغل و حرفه هایی که از این بیماری آسیب دیدند، چشم انداز و سناریوهایی برای بازگشت ترسیم کرده اند و زمان پایان رکود ناشی از کرونا را با محاسبات مختلف تخمین زده اند و در این میان شاید بتوان اذعان داشت دورترین و بعیدترین سناریوهای بازگشت برای فعالین صنعت نمایشگاهی قابل تصور است. این عدم انتظار برای بازگشت از یکسو به علت شیوع بیماری کرونا و نبود مشارکت کننده و بازدیدکننده، و از سوی دیگر به علت استفاده از فضاهای نمایشگاهی (که در واقع محل کار و اشتغال فعالین این صنف می باشند) به عنوان بیمارستان های موقت و یا اقامتگاه بیماران در دوران نقاهت، ایجاد گردیده است. شاید بسیاری از ساکنین تهران و استان های همجوار، محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران را با کنسرت هایش و سالن میلاد می شناسند. البته موضوع برای بسیاری از شاغلین حرفه ای و فعالین اقتصادی در حوزه های گوناگون در سراسر ایران که از نمایشگاه های برگزار شده در این محل در طول سال بازدید می نمایند و یا به عنوان مشارکت کننده حضور می یابند؛ متفاوت است. ولی قطعا بسیاری از ما؛ در روزهای گذشته خبر ساخت نقاهتگاه 2000 تختخوابی در این مکان را شنیده ایم.

در دیگر سایت های نمایشگاهی مانند ایران مال نیز بیمارستان های موقتی ایجاد شده است و یا استفاده هایی از این دست صورت پذیرفته است. البته این موضوع دقیقا در نوروز سال گذشته در دوران سیل مهلک استان گلستان نیز انجام شد و مرکز نمایشگاهی این استان به اقامتگاه آسیب دیدگان سیل اختصاص یافت.

فارغ از اظهارنظر در خصوص صحیح و یا اشتباه بودن تصمیماتی از این دست؛ باید اذعان داشت که سال هاست که مراکز نمایشگاهی در مناسبت های مختلف، بهره برداری های متفاوتی را تجربه می کنند. در زمان های برگزاری نشست های سیاسی و دولتی مانند اجلاس سران؛ در زمان های برگزاری مراسم های فرهنگی مانند کنسرت ها؛ در زمان های وقوع بحران و بلایای طبیعی مانند بیماری کرونا و… ؛ و در این میان نکته ای که برای تمامی فعالین و شاغلین صنعت نمایشگاهی همیشه علامت سوال باقیمانده است، امنیت شغلی ایشان است. شغلی که با تمام سختی ها و فشارها و پیچیدگی هایش، آن را انتخاب کرده اند و منبع درآمد ایشان است. حرفه ای که بی شک به عنوان یکی از مشاغل سخت شناخته می شود و تعداد زیادی کارگر، کارمند و مدیر در حوزه های سایت داری، برگزاری، غرفه سازی و خدمات مرتبط در بخش های خصوصی و دولتی، در آن سال های سال از عمرشان را گذرانده اند.

شغلی که با یک سیل و یا یک بیماری، یک نشست سیاسی و یا حتی برگزاری یک جشن به تعطیلی می انجامد و شاغلین آن به صف بیکاران می پیوندند. شاید بتوان به جرات بیان کرد که صنعت نمایشگاهی در زمان های مختلف نقش مرغ عروسی و عزا را دارد که در هر دو سربریده می شود.

این موضوع جایی حادتر می شود که در لیست منتشر شده از سوی دولت در خصوص حمایت از مشاغل آسیب دیده از کرونا، نامی از مشاغل حوزه صنعت نمایشگاهی دیده نمی شود و بیش از 500 شرکت خصوصی شاغل در حوزه های مختلف نمایشگاهی، جایی در بسته های حمایتی دولت ندارند.

البته شاید مهم ترین علت عدم توجه و شناخت دولت و سازمان های مرتبط نسبت به صنعت نمایشگاهی، در این موضوع نهفته است که فعالین این حوزه با گذشت بیش از 50 سال از آغاز رسمی فعالیت های نمایشگاهی در ایران، تاکنون موفق به تاسیس اتحادیه و یا مرجع صنفی جامعی در این خصوص نگردیده اند و سه انجمن فعال این صنعت نیز با محدودیت ها و مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می نمایند.

حسام گودرزی – مدیر اجرایی انجمن غرفه سازان